O Parafii - Parafia Pcim

Przejdź do treści
Historia Parafii św. Mikołaja w Pcimiu



Historia i Położenie


W archidiecezji krakowskiej niedaleko Myślenic w pięknym zakątku Beskidu Wyspowego leży wieś Pcim.
Rozłożone na obu brzegach rzeki Raby tereny Pcimia rozrzucone są po wzgórzach, zwłaszcza na prawym brzegu rzeki. Zajmują obszar ok. 109 km kwadratowych i 42 km obwodu. Na tym obszarze zamieszkuje obecnie ok. 5300 mieszkańców. Wieś otoczona jest górami: Kotoń 868 m; Łysina 891 m, Lubomir 912 m, Kiczora 726 m, Szczebel 977 m. Początki i nazwa Pcimia są trudne do ustalenia. Najwcześniejsza wzmianka o tej miejscowości pochodzi z 1351 roku. Jest to przywilej Kazimierza Wielkiego nadający zasłużonemu rycerzowi czeskiemu Nedanowi pewien obszar wykarczowanej ziemi nad rzeką Rabą. Przywilej króla Kazimierza zezwalał mu na założenie wsi zwanej Nedanowa Wola i wieś taka przez pewien czas figurowała w dokumentach. Pcim przechodził różne koleje. W 1557 został wykupiony wraz z kilku osadami przez możny ród Jordanów z Zakliczyna. Do końca XVIII w. Pcim należy do kasztelanii krakowskiej. Po pierwszym rozbiorze zostaje włączony do tzw: Cesarsko królewskiej Ekonomii Myślenickiej. Wreszcie od 1874 r. Pcim znalazł się w posiadaniu książąt Lubomirskich.


Historia Kościoła w Pcimiu

W nowej osadzie założonej na świeżo wykarczowanym terenie zamieszkali osadnicy przybyli z różnych stron Polski. Wydaje się jednak, że teren był zamieszkały dużo wcześniej bo jak podaje kronika parafialna Pcimia, pierwszy kościół został tu zbudowany w 1338 roku. Wyposażony został przez króla Kazimierza Wielkiego. W aktach wizytacyjnych biskupów krakowskich kościół w Pcimiu jest często wspominany. Pierwszy dość szczegółowy opis znajduje się w sprawozdaniu Ks. Kardynała Radziwiła z 1596 roku. Według tego opisu Kościół w Pcimiu jest pod wezwaniem Św. Mikołaja. Zbudowany z drewna na dębowej podwalinie, kryty gontami o 8 oknach i boczną kaplicą. Orientowany na wschód, jednonawowy, z wyodrębnionym Prezbiterium, przy którym umieszczona była drewniana zakrystia. Od strony zachodniej przy wejściu miał dzwonnice w kształci e wierzy, również drewnianą z trzema dzwonami. Na dachu kościoła widniała kopułkowata wieżyczka z sygnaturką. W połowie XVII w. pojawia się chrzcielnica kamienna, ustawiona na środku nawy. Do urządzenia kościoła przybyły organy mniejsze, ambona, ławki i stalle, rzeźbiony krucyfiks oraz rzeźbiona postać Matki Bożej. Z biegiem czasu kościół i plebania zaczynają ulegać zniszczeniu. W czasie wizytacji bp. Floriana Janowskiego z roku 1792 stwierdzono że kościół w Pcimiu nie nadaje się do żadnego remontu, lecz raczej należy go odbudować całkowicie od nowa. Poświecenie nowego Kościoła odbyło się w 1833 roku, a dokonał go sufragan tarnowski bp. Franciszek Pisztek. Nowy kościół, zbudowany na rzucie prostokąta, jest cały murowany i pokryty dachówką, dachy sygnaturki i wieża blachą. Prezbiterium zwrócone jest na zachód, a fasada frontowa ku wschodowi. Kościół zbudowany jest w stylu józefińskim, charakterystycznym dla austriackich kościołów budowanych w okresie rządów cesarza Józefa II, w wyniku jego polityki wyznaniowej na rzecz funduszu kościelnego. W budownictwie kościelnym stosowano jeden typ rozwiązania: jedna nawa, prezbiterium, czasem nieco podwyższone, zakończone najczęściej apsydą nakrycie dachem o jednej kalenicy, na końcu nawy czworoboczna wieża zakończona barokowym hełmem. Nowy kościół ozdobiły trzy ołtarze, prawdopodobnie pochodzą z kościoła Św. Agnieszki na Stradomiu w Krakowie skąd w tym czasie zostały usunięte siostry Bernardynki. Najcenniejszym reliktem pochodzącym ze starego kościoła jest gotycka rzeźba Św. Mikołaja datowana na XIVw. Stanowi najwybitniejszy przykład małopolskiej rzeźby średniowiecznej. Przechowywana jest obecnie w muzeum państwowym w Myślenicach. Pozostałością ze starego drewnianego kościoła jest również kamienna chrzcielnica, z połowy XVII w. Do cennych dokumentów przechowywanych w archiwum parafii zaliczyć należy również księgi metrykalne założone pod koniec XVI w. W roku 1981 pojawił sie projekt rozbudowy kościoła, po zyskaniu stosownych pozwoleń w roku 1983 rozpoczęto prace budowlane. Przez dobudowanie transeptu w prezbiterium w przedłużeniu nawy głównej powierzchnia użytkowa świątyni zwiększyła się o ponad 100%. W tym samym czasie powstają na terenie parafii (na Suchej i na Krzywicy) ośrodki Katechetyczne, służące dzisiaj jako kaplice dojazdowe.


Św. Mikołaj Patron Naszej Parafii

Jest to imię wywodzące się z greckiego Nikólaos poprzez łacińskie Nicolaus.
Pierwszy człon tego imienia to rzeczownik nike – zwycięstwo, natomiast drugi element – laos – oznacza lud. Święty Mikołaj z Miry biskup, wyznawca | wspomnienie obchodzimy 6 grudnia Patron panien, marynarzy, rybaków, dzieci, więźniów. Św. Mikołaj urodził się ok. 270 r. w Patara, w Licji (Azja Mniejsza). Jest popularnym świętym w chrześcijaństwie. W legendach o św. Mikołaju jest ziarno prawdy. Po bogatych rodzicach otrzymał w spadku znaczny majątek, którym chętnie dzielił się z ubogimi. Wyróżniał się pobożnością i miłosierdziem. Mieszkańcy Miry wybrali go na swojego biskupa. Po życiu gorliwym i pełnym dobrych czynów, zmarł w połowie IV w., spontanicznie czczony przez wiernych. Gdy Mirę opanowali Arabowie, kupcom włoskim udało się zabrać jego relikwie i przewieźć do Bari w południowych Włoszech.

Znana jest historia :
o trzech niesprawiedliwie uwięzionych oficerach uwolnionych za jego wstawiennictwem;
o trzech ubogich pannach wydanym za mąż dzięki posagom, których Święty dyskretnie im dostarczył;
o trzech młodzieńcach uratowanych przez niego od wyroku śmierci;
o żeglarzach wybawionych z katastrofy morskiej.
Do dziś utrzymuje się zwyczaj składania podarunków w formie niespodzianki.

Modlitwa

Miłosierny Boże, pokornie Cię prosimy za wstawiennictwem świętego Mikołaja, biskupa, czuwaj nad nami wśród wszelkich niebezpieczeństw, abyśmy bez przeszkód szli drogą wiodącą do zbawienia. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.


Dojazd GPS Kościół Parafialny w Pcimiu:
N 49 45'07.80"  E 19 58'04.20"



Księża pracujący w Parafii

Proboszcz:
Ks. dr Lucjan Pezda, wyśw. w 1990, w parafii od 2011r.


Wikariusze:
Ks. mgr. Jacek Kuczmier w parafii od 2022 r.

Ks. mgr. Henryk Jurczasiak w parafii od 2024 r.



Historia Probostwa w Pcimiu

Martinus de Trzemeśnia ~~ od 1595 do ??
Marcin Karpanius ~~ od 1602 do 1617
Albert Offiarius ~~ od 1617 do 1644
Stanisław Jeleniowic ~~ od 1644 do 1677
Urban Klikosowski ~~ od 1677 do 1690
Dr Stanisław Putowicz ~~ od 1691 do 1716
Wawrzyniec Skibski ~~ od 1716 do 1735
Franciszek Cieniowski ~~ od 1738 do 1762
Józef Gładyszewicz ~~ od 1762 do 1786
Izydor Zwoliński OP ~~ od 1788 do 1810
Wincenty Schneider ~~ od 1810 do 1827
Joachim Filipowski ~~ 1827
Wojciech Łapiński ~~ od 1827 do 1867
Wojciech Guzik ~~ od 1867 do 1906
Józef Bieniek ~~ od 31 VIII 1906 do 6 I 1907
Wojciech Kowalczyk ~~ od 7 I 1907 do 7 XII 1909
Franciszek Kozłowski ~~ 8 XII 1909
Stanisław Łopatowski ~~ od 8 XII 1909 do 1926
Bartłomiej Boba ~~ od 6 III 1926 do 23 III 1936
Józef Pitorak ~~ od 5 III 1936 do 18 VIII 1936
Stanisław Krawczyk ~~ od 18 III 1936 do 7 XI 1951
Władysław Michalski ~~ od 12 XII 1951 do 1967
Piotr Czańca ~~ od 1967 do 1971
Józef Kuś ~~ od 1971 do 1992
Krzysztof Nowak ~~ od 1992 - do 01.07.2011
Lucjan Pezda ~~ od 01.07.2011 - do nadal


Galeria zdjęć kościoła:


Wróć do spisu treści